تزریق شور و نشاط انتخاباتی در ممسنی و رستم/ رقابت مشارکت‌ساز یا مشارکت رقابت‌ساز؟

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی خبر بیست، با اینکه کمتر از ۵۰ روز تا روز انتخابات دوازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی باقی مانده، با حضور چند کاندیدای جوان چون *محمد محمودی* و *محسن مینا* شور و نشاط  انتخاباتی خاصی در حال تزریق شدن به کلیت جامعه ممسنی و رستم است.

هر چند باید پذیرفت این امر برای حوزه جغرافیایی که در تمامی ادوار، ۲ سال زودتر به استقبال انتخابات می رفته، کمی عجیب به نظر می رسد!

شرایط مشابهی بر تمامی نقاط کشور حاکم است و به نظر می‌رسد که مساله مشارکت در این دوره از انتخابات به محوری‌ترین موضوع، برای نظام سیاسی تبدیل شده باشد!

متاسفانه از چندسال قبل، در فضای سیاسی و رسانه‌ای شهرستان، گاها رفتارهای *ضد مشارکت* یا *مشارکت سوز* زودتر و زیادتر از رفتارهای *مشارکت آفرین* ظاهر شده‌اند! سبقت عناصر مغایر با مشارکت بالا بر عناصر تشویق کننده برای مشارکت، واقعیت نگران کننده‌ای است که نمی‌توان نسبت به آن بی‌اعتنا بود. میان صاحبنظران تقریباً اجماع است که مهمترین شاخص مشروعیت یا مقبولیت یک نظام سیاسی،‌ مشارکت‌پذیر بودن آن نظام است.

عیار دموکراتیک بودن یک ساختار حکومتی وقتی اوج می‌گیرد که میزان مشارکت شهروندان به نحو معناداری افزایش پیدا کند. مشارکت بالا غیر از تقویت پایه‌های مشروعیت و مقبولیت یک نظام سیاسی، شاخصی برای افزایش اقتدار ملی هم هست.
به این ترتیب،‌ هر رفتار و رویکردی که نرخ مشارکت واقعی شهروندان در انتخابات را بالا ببرد عملاً رفتاری در مسیر *تقویت مشروعیت* و *مقبولیت و اقتدار ملی* هم هست

متقابلاً، هر اقدامی که ضد مشارکت باشد نهایتا با ایده *ایران قوی* مغایرت خواهد داشت!

اولین تصویری که دورنمای یک انتخابات پرشور را در ذهن مردم ترسیم می‌کند، *تعداد داوطلبانی* است که برای رقابت ثبت‌نام می‌کنند. با این معیار،‌ انتخابات دوازدهم مجلس در این حوزه انتخابیه، صاحب یک حدنصاب ( ۶۶ نفر) چشمگیر است.

دومین تصویر، درصد کاندیداهایی است که احراز یا تایید صلاحیت میشوند و از این حیث هم انتخابات آتی تا این لحظه، صاحب یک رکورد (آمار ۲۷ تایید صلاحیت) است!

تصویر سوم و مهمتر؛ *کیفیت رقابت* است

ممکن است تعداد ردصلاحیت‌ها یا عدم احراز صلاحیت‌ها پرشمار نباشد، اما نفوذ و تأثیر کاندیداهایی غایب در صحنه،‌ میزان مشارکت را دچار تلاطم و نوسان کند. هر تصمیمی در این سطح می‌تواند تأثیر مستقیم و جدی بر پدیده مشارکت انتخاباتی مردم داشته باشد.
در مسير اين رقابت و در شرایط فعلی، تفاوتی ميان اينكه كدام افراد و اشخاص از کدام طوایف یا تیره ها، به رقابت يكديگر ميروند، وجود ندارد و واقعيت آن است كه اين رقابت ميان هر چهره و فردي كه باشد، بايد در شرايطی برابر و عادلانه برگزار شود.

نكته مهم در بحث برابری و عدالت در اين رقابت سياسی آن است كه علاوه بر برقراری اين عدالت و برابری در مسير رقابت و فراهم كردن امكاناتی برابر برای تمامی طرفين اين رقابت، بايد فضا به گونه‌ای باشد كه رقبا نيز به ‌نسبت هم‌وزن و در قد و قواره‌ای نسبتا يكسان باشند!

به اين معني، اين‌گونه نباشد كه يك طرف، *سردار* (مهره وزیر شطرنج) خود را به ميدان بياورد و طرف مقابل، به ‌دليل محروم ماندن از معرفی گزينه اصلی و شاخص خود، ناگزير به‌اصطلاح با نيروهای پياده و *سربازان* خود وارد كارزار انتخابات شود!

و آنگهی ذهنیت *مدیریت یا مهندسی صحنه انتخابات* به نفع کاندیدایی خاص، آسیب دیگری است که میتواند هم به اعتماد عمومی ضربه بزند و هم نرخ مشارکت را شدیدا تحت تاثیر قرار دهد.

شک نیست که نهادهای متولی از جمله شورای محترم نگهبان، شیوه عمل خود را در چارچوب ضوابط قانونی معرفی می‌کنند. اساساً شاید برای آنها میزان مشارکت مردم،‌ اولویت اصلی نباشد چراکه احتمالاً خواهند گفت ما متولی *سلامت* انتخابات هستیم نه مسئول *مشارکت*.

این، سخن غلطی نیست؛ اما توجه به این نکته بسیار مهم، ضروری است که نوع استفاده از ضوابط قانونی می‌تواند سختگیرانه یا بی‌طرفانه یا توأم با درجاتی از نرمش و وسعت نظر باشد.

نهایتا اینکه؛ تقویت گفتمان مشارکت عمومی موثر، صرفا به حرف درمانی محقق نخواهد شد؛ مشارکت عمومی با *رقابت بالا* محقق خواهد شد.

این رقابت است که تضمین کننده استفاده از ظرفیت همه نیرو‌هاست.

مشارکت بالا، فرصتی است که مردم انتخاب می‌کنند، در صورت وجود رقابت مطلوب و منطقی، از حق خود استفاده کنند یا نکنند. در واقع هم و غم حاکمیت باید ایجاد رقابت بالا باشد! چون مشارکت بالا در بستر رقابت واقعی شکل خواهد گرفت و رقابت بالا، بصورت خودکار مشارکت مطلوب را محقق خواهد کرد!

جمع بندی:

سوالاتی چون “چه کسانی رای می دهند؟” و “چه کسانی مشارکت نمی کنند؟” مهمترین سوالات موجود برای آسیب شناسی و یا پیش نگری نرخ مشارکت در انتخابات می باشند. اکثر مطالعات و یا نظرسنجی ها نشان داده که درصد زیادی از آرای خاموش و یا خاکستری جامعه، متعلق به جوانان هستند و برای افزایش نرخ مشارکت، جلب نظر و جذب آرای آنها ضروری است.
با آرایش انتخاباتی فعلی و با حضور کاندیداهای جوانی چون *محمد محمودی* و *محسن مینا*، قطعا درصد زیادی از جوانان به پای صندوق های رای خواهند آمد و نرخ مشارکتِ قابل قبول ۶۰ تا ۷۰ درصدی کاملا محتمل است.
لذا هر سناریو و آرایش انتخاباتی که باعث حذف کاندیداهای جوان شود، میتواند به شدت *ضد مشارکتی* تلقی شده و باعث فراری دادن جوانان (آرای خاکستری یا آرای خاموش جامعه) از صندوق های رای شده و یاس و ناامیدی بیشتری را به جامعه تزریق نماید.

به قلم و اندیشه‌ی مخاطبی از دیار ممسنی و رستم

bostani

See author's posts